Circulair ondernemen: 3 vernieuwende voorbeelden uit de maakindustrie
Onlangs is de Wegwijzer Circulaire Maakindustrie gelanceerd. Je kunt hiermee voorbeelden van circulair ondernemen in de maakindustrie inzien. Zo ontdek je hoe andere bedrijven circulariteit in hun bedrijfsvoering hebben geïntegreerd. We willen je daarmee helpen met ideeën om ook jouw bedrijf om te vormen tot een circulaire onderneming. In dit blog neem ik je mee langs een aantal ondernemingen die je voorgingen. Wat hebben zij gedaan en hoe ging dat in zijn werk?
Eerst een bemoedigende opmerking vooraf: veel bedrijven zijn al begonnen met circulariteit, en soms zonder het te weten. En dat kan zomaar ook voor jouw bedrijf gelden. Circulair ondernemen gaat vooral over materialen en grondstoffen: hoe kun je minder grondstoffen gebruiken voor jouw producten? Maar ook: hoe kun je grondstoffen hergebruiken en langer van nut laten zijn? Grote kans dat je nu al processen in je bedrijf hebt die circulair zijn. Dat is alvast een mooi begin.
Inventariseer jezelf
Een van de belangrijkste pijlers van circulariteit is het verlengen van de levensduur van producten. Elk bedrijf dat zich bezighoudt met onderhoud, reparatie of revisie is dus bezig met circulairiteit. Autoreparatiebedrijven bijvoorbeeld. Neem je dat als uitgangspunt, dan kun je circulair ondernemen verder uitbouwen.
Misschien heb je voor jouw producten al een reparatieservice of onderhoudscontract bij je klanten. De volgende stap zou kunnen zijn om te beginnen met een terugnameservice. Dat biedt jou de kans om de nog goede onderdelen uit een afgeschreven product in te passen in een nieuw product. Dit wordt refurbishment of remanufacturing genoemd.
Circulair ondernemen voorbeeld: Schelde Exotech
Schelde Exotech is een fabrikant van industriële (druk)apparatuur, vooral in (petro)chemie. Dit maakbedrijf doet niet meer alleen aan nieuw, maar richt zich ook op refurbishment en remanufacturing. Deze werkwijze is niet alleen goed voor duurzaamheid, maar refurbished apparatuur heeft ook nog eens een hogere marge.
Het circulair maken van je bedrijf gaat met kleine stappen. Kijk liever per stap wat er mogelijk is, in plaats van het schetsen van een utopisch vergezicht (en daarmee het doen van grote investeringen). Nog niet voor alle circulaire vraagstukken is een oplossing voorhanden of is de oplossing al economisch interessant. Toch zijn er al wel kleinschalige mogelijkheden, begin daar vooral. Intussen werkt je bedrijf aan een duurzamer imago. En natuurlijk zijn ook deze kleine stappen op den duur wel degelijk rendabel.
Belangrijk advies: doen in plaats van bedenken. Na de eerste voorzichtige stappen komen andere vormen van circulair ondernemen vanzelf in beeld.
Alle neuzen dezelfde kant op
Natuurlijk heb je voor jouw bedrijf een (meerjaren)strategie. Het is dan een goed idee om te kijken waar circulaire ideeën in deze strategie passen. Dan is het ook mogelijk om wat grotere stappen te maken. Dat betekent wel dat je meerdere afdelingen in je bedrijf bij de plannen moet betrekken.
Stel: je wilt je producten tot een een modulair, demontabel systeem omvormen waarmee je gemakkelijker onderdelen kunt uitwisselen en eventueel hergebruiken. Dit heeft gevolgen voor de hele productieketen, vanaf het allereerste ontwerp tot de laatste bout die erin gedraaid wordt.
Circulair ondernemen voorbeeld: Hydro – Pole Products
Dit bedrijf maakt, levert en installeert lichtmasten. Hydro – Pole Products is gestart met een take-back systeem waarbij oude lichtmasten een nieuw leven krijgen. Hierbij gaat het soms om 40 jaar oude masten die een facelift krijgen en weer tientallen jaren meekunnen. De productiekosten zijn lager dan van een nieuwe én de klant draagt bij aan de circulaire economie.
Nu wordt het menens: je wilt duurzaam concurrentievoordeel halen uit je circulaire ideeën. Een gesprek met je klanten kan nu heel verhelderend zijn. Wat zijn dan die voordelen?
- Concurreren op prijs: zoals bij Schelde Exotech, door goedkoper te leveren dankzij refurbishment.
- Prijs is gelijk aan die van de concurrentie, maar het product onderscheidt zich van de concurrentie: zoals bij Hydro, die van oude masten nieuwe maakt.
- Circulaire producten met bijzonder design en lange levensduur met een premium prijs: zoals bij de kinderwagens van Bugaboo.
- Concurrentievoordeel door het creëren van je eigen markt: zoals bij Aebi Schmidt, dat zijn businessmodel baseerde op servitization.
Circulair ondernemen voorbeeld: Aebi Schmidt
Aebi Schmidt is een fabrikant van strooimachines die voorheen alleen werden verkocht. De basis is nu dienstverlening in plaats van puur alleen verkoop. De strooimachines zijn modulair opgebouwd en kunnen gemakkelijk aan de wens van de klant worden aangepast. Gedurende de levensduur worden bij reparatie en onderhoud zoveel mogelijk refurbished en remanufactured onderdelen gebruikt. De levensduur is daardoor flink verlengd.
Verbeter de wereld én jezelf
Een betere wereld is belangrijk, maar het is niet altijd nodig om dat als eerste uitgangspunt te nemen voor een circulaire bedrijfsvoering. Soms komen de gelegenheden vanzelf voorbij, zoals met digitalisering. Dat geeft nieuwe mogelijkheden aan duurzame bedrijfsprocessen. Bijvoorbeeld met smart manufacturing, waardoor je autonome robots kunt inzetten. Of door de processen zelf te optimaliseren. Dan is de strategie dus wél leidend en is de circulariteit bijvangst, maar te interessant om te laten liggen.
Word wijzer met meer voorbeelden van circulair ondernemen
Wil je meer weten over wat bedrijven zoals dat van jou hebben gedaan om de slag te maken naar circulair ondernemen? Ga naar de Wegwijzer Circulaire Maakindustrie.
De Wegwijzer Circulaire Maakindustrie is ontwikkeld in SMITZH met financiering vanuit de Provincie Zuid-Holland en Ministerie EZK.
