Een arm-ondersteunend exoskelet, is dat iets voor mijn bedrijf? De online tool van TNO geeft antwoord

TNO heeft in het kader van EXSKALLERATE een online hulpmiddel ontwikkeld, dat jou kan helpen bij de vraag of toepassing van een arm-ondersteunend exoskelet in jouw bedrijf nuttig kan zijn.

Lichamelijk zwaar werk

Veel werknemers worden nog steeds blootgesteld aan zwaar werk. Dit verhoogt het risico op klachten in de rug, nek en schouders, vooral bij zwaar tillen, werken boven het hoofd en werken in lastige of ongemakkelijke houdingen. Deze risico’s kunnen worden verkleind door de werkplek te veranderen, door taakroulatie toe te passen of door mechanisering of automatisering. Wanneer dit allemaal niet mogelijk of haalbaar is, dan kan het gebruik van een exoskelet een goede strategie zijn.

Werking van exoskeletten

De huidige exoskeletten die verkrijgbaar en toepasbaar zijn, zijn exoskeletten die de romp ondersteunen (bij voorovergebogen werk of tillen) of exoskeletten die de armen ondersteunen en de schouder ontlasten (bij werk met geheven armen). De meeste romp en arm-ondersteunende exoskeletten zijn uitgerust met een veermechanisme. Wanneer, in geval van een arm-ondersteunend exoskelet, de armen naar beneden worden bewogen, wordt de veer gespannen. De veer duwt de armen weer omhoog wat voelt als een ondersteuning van de armen. Hierdoor hoeft de gebruiker minder spierkracht te leveren en vermindert de schouderbelasting.

Toepassing van een arm-ondersteunend exoskelet is relevant als het werken met geheven armen (met de handen ongeveer op borsthoogte of hoger) in voldoende mate voorkomt.

Acceptatie

Belangrijk is dat een exoskelet doet wat het moet doen: de medewerker ondersteunen in het werken met geheven armen. Daarnaast mag een exoskelet niet te veel hinder geven bij de andere werkzaamheden. Verder moet het exoskelet comfortabel zitten. Deze factoren tezamen bepalen of een exoskelet uiteindelijk door  werknemers geaccepteerd zal worden

Of een exoskelet de lichamelijke belasting verlaagt en of een exoskelet geaccepteerd wordt, wordt bepaald door de werkinhoud, werkhoudingen en bewegingen en de werkomgeving.

Beoordeling van de inzetbaarheid van een exoskelet met de tool ExoPA

Biedt een arm-ondersteunend exoskelet een oplossing voor mijn specifieke situatie? Dat is de vraag die misschien bij jou speelt. De online TNO tool helpt je deze te beantwoorden. De tool leidt jou aan de hand van vragen langs de kenmerken van uit te voeren werkzaamheden, factoren die de acceptatie van een exoskelet beïnvloeden en kenmerken van de werkomgeving. Op basis van jouw antwoorden geeft de tool jou een eerste inzicht in de relevantie van exoskeletgebruik in jouw eigen situatie. In geval van een positief antwoord raden wij je overigens aan niet overhaast te werk te gaan, maar het exoskelet eerst goed te testen met je medewerkers.

TNO heeft daarom een tool ontwikkeld die bedrijven helpt deze vraag te beantwoorden: de Exoskeleton Potential Assessment tool (ExoPA). Meer informatie over deze tool en de tool zelf vindt je hier.

Lees ook het blog van TNO-expert Michiel de Looze, waarin hij voor het innovatieprogramma EXSKALLERATE 5 handige tips meegeeft, voordat je besluit tot aanschaf van een exoskelet.